Informatiepositie versterken

Criminele inlichtingen

De hele politieorganisatie draait om informatie. Met de juiste informatie op de juiste plaats, kun je criminele activiteiten volgen, stoppen en soms zelfs voorkomen. Het verzamelen, verwerken en veredelen van informatie is wat je intelligence - kortweg intel - noemt. Reinder Doeleman en Tom Bersee, beiden sectorhoofd binnen de DRIO, leggen uit wat er allemaal bij intelligence-werk voor de politie komt kijken. Hoe het ooit is begonnen, met runners en criminele informanten. Hoe het bijdraagt aan de informatiepositie van de hele organisatie. En wie er nou bij uitstek voor geschikt is.

'Criminele inlichtingen zijn van oudsher de basis van het intelligence-werk,' zegt Tom, 'en het maakt nog steeds onderdeel uit van de intelligence-activiteiten. Maar intelligence-medewerkers doen veel meer. Ze bereiden briefings voor, bieden realtime informatie bij actuele meldingen, maken infosets voor observatieteams, of werken onderzoeksrichtingen uit in lopende opsporingszaken.' Reinder: 'Iedereen draagt bij aan het totaalbeeld dat we als politie nodig hebben. We clusteren informatie uit allerlei bronnen, rondom specifieke onderwerpen en groepen. En dan zo dat we er in actualiteit ook iets mee kunnen.'

Het grotere plaatje

Dossiers aanleggen rondom high impact crimes – overvallen, berovingen, inbraken, babbeltrucs – en over outlaw motor gangs, cybercriminaliteit en radicalisering. Het zijn onderwerpen die individuele incidenten overstijgen en die vragen om monitoring, analyse en interpretatie. Reinder: 'Neem openbare orde bijvoorbeeld. Je houdt bij hoe het staat met de kraakpanden in je stad, welke demonstraties er gepland zijn, welke voetbalwedstrijden. En je vraagt je af: gaat dat goed? Kunnen groepen met elkaar in conflict komen? Je probeert te ontdekken wat het grotere plaatje is en waar je actie kunt ondernemen.'

'Je monitort bepaalde groepen in de stad en vraagt je af: kunnen ze met elkaar in conflict komen?'
Reinder Doeleman, voormalig sectorhoofd DRIO Amsterdam

'Het gaat er vaak ook om te achterhalen hoe een systeem werkt en dan barrières op te werpen,' vult Tom aan. 'Zo hebben we kortgeleden nog een onderzoek gedaan naar facilitators in het financiële circuit. Dat wil zeggen: notarissen, advocaten en administratiekantoren. Die hebben vaak niet door dat ze met het opzetten van complexe financiële constructies witwassen faciliteren. Met hen gaan we binnenkort om de tafel om ze op hun zwakke plekken te wijzen.'

Tijdige, integere intelligence

Mooie informatie is nog geen intelligence. Intelligence moet altijd directe toegevoegde waarde hebben. Tom: 'Het moet kunnen leiden tot een actie of een interventie. Je moet duiding geven aan informatie en combinaties maken met andere zaken. En de operatie moet er wat mee kunnen. Kunnen wij niks toevoegen voor een lopend onderzoek of voor de agent op straat, dan zijn we overbodig.'

'Kunnen wij niks toevoegen voor een lopend onderzoek, of voor de agent op straat, dan zijn we overbodig.'
Tom Bersee, sectorhoofd DRIO Noord-Holland

Het doel van de DRIO’s is het bieden van ‘tijdige, integere intelligence op basis van big data ten behoeve van de politie en haar partners’. 'En dat woordje ‘integer’ is heel belangrijk,' legt Tom uit, 'want technisch kun je heel veel zaken aan elkaar koppelen. En met toestemming van de officier van justitie doen we dat in geval van ernstige misdrijven ook. Maar voor ons als politie betekenen al die mogelijkheden ook de extra plicht om heel zorgvuldig met data om te gaan. Veel van wat kan, kan ook een beperking van de vrijheid veroorzaken. Daar moet je dan ook transparant over zijn. En daar is wel aandacht voor, maar tegelijk is er ook een enorme honger – en ik betrap mezelf daar ook weleens op – om elke nieuwe mogelijkheid aan te grijpen.'

Actuele kennis

Bij intelligence-werk komt steeds meer informatietechnologie kijken. Sommige teams bij opsporing en OSINT – Open Source Intelligence – zijn bijvoorbeeld volledig gericht op opsporing op social media. Met behulp van Predictive Policing doen we voorspellingen over de te verwachten criminaliteit in de wijk. En met behulp van slimme big data-technologie voorzien we meldingen voorzien van Realtime Intelligence. 'Maar je hoeft als intelligence-medewerker geen IT’er te zijn,' benadrukt Tom. 'We maken gebruik van technologie, maar zijn echt van de inhoudelijke kant van de informatie. Er gaan bijvoorbeeld ook criminologen, registeraccountants en data-scientists als medewerker intelligence of als strategisch analist aan de slag.' Ook zij-instromers krijgen na opleidingen de nodige specifieke opsporingsbevoegdheden en worden daarmee ‘executief’. Via eigen aanvullende DRIO-workshops word je verder up to speed gebracht.

De mensen van de feiten

Wie bij intelligence werkt, heeft een bijzondere skill-set. Tom: 'Iedereen is hier in de eerste plaats nieuwsgierig. Intelligence-mensen volgen nieuwe ontwikkelingen op de voet en zien er de mogelijkheden van. Het zijn persoonlijkheden die uitersten verenigen: ze vinden details leuk, maar kunnen ook het grote verhaal zien. Ze zijn vaak wat introvert, maar kunnen ook op hun strepen staan.' De ideale analist is van de lange adem en vindt bureauwerk leuk, maar zoekt ook actief de verbinding met collega’s en kan ideeën met enthousiasme presenteren.

'Als je het leuk vindt om dingen uit te denken, hypotheses te maken en te kijken of die kloppen, dan zit je hier zeker op je plek'
Reinder Doeleman, voormalig sectorhoofd DRIO Amsterdam

'Maar je moet vooral houden van puzzelen,' zegt Reinder, 'het leuk vinden om dingen uit te zoeken. Wij zijn van de feiten. Je moet het leuk vinden om die boven water te halen, je daar helemaal in vast te bijten. We zijn hier niet van de actie, dat moeten mensen wel weten. Maar als je het leuk vindt om dingen uit te denken, hypotheses te maken en te kijken of die kloppen, dan zit je hier zeker op je plek.'

Maak er politiewerk van

Met jouw zelf meegebrachte kennis, plus de informatie uit open bronnen, internet, systeeminformatie en heimelijk ingewonnen informatie, bouw jij aan de informatiepositie van jouw eenheid en de politie als geheel. Je geeft duiding en context aan alle beschikbare informatie en zorgt ervoor dat collega’s in de operatie worden voorzien van de juiste informatie om het buiten veiliger te maken. Klinkt interessant? Bekijk dan onze intelligence-vacatures en maak er politiewerk van.