‘Als homoseksualiteit bij zo’n grote organisatie als de politie doodnormaal is, is dat een grote stap richting acceptatie in de héle samenleving,’ zegt agent Brenda. Een interview over respect en kunnen zijn wie je bent, op de Internationale Dag tegen homofobie en transfobie.
‘Elke dag weer zijn er mensen die met homofobie en transfobie worden geconfronteerd. Wij hebben een voorbeeldrol als agenten. Als wij laten zien dat iedereen zichzelf kan zijn, dan wordt het ook in de maatschappij steeds normaler dat iedereen zichzelf kan zijn. In de ideale wereld behandelt iedereen elkaar met respect. Welke sekse, geaardheid, cultuur, genderidentiteit of welk geloof je ook hebt. Helaas is dat nog steeds niet altijd zo - en daarom is zo’n Internationale Dag belangrijk.’
‘Tijdens een achtervolging sprongen twee jongens de auto uit, ik ging er achteraan en haalde ze in. Toen ik ze staande hield om ze te controleren, sloegen ze al snel aan het intimideren: “Hee lekker wijf, wat ben je geil, geef ons je nummer.” Toen ik aangaf dat ik hun manier van praten niet prettig vond en niet geïnteresseerd was, deden ze er nog een schepje bovenop: “Je bent zeker een vieze lesbo.” Totaal respectloos. Toch is het juist dan belangrijk om zelf wel respectvol te blijven reageren - al geef ik tegelijkertijd natuurlijk wel heel duidelijk mijn grenzen aan. Voor verdere beledigingen is geen enkele ruimte, dan kunnen ze mee naar het bureau. Ondertussen voel je je toch persoonlijk aangevallen en boos. Gelukkig word je op de politieopleiding flink getraind om netjes te blijven en goed te reageren in zulke situaties.’
‘Dat is totaal geen issue. Zo vanzelfsprekend. Wat je kunt, daar draait het om bij de politie. Ik werkte tijdens de politieopleiding op Bureau Laak in Den Haag - ik ben nog niet zo heel lang klaar - en daarna op een ander bureau in de regio. Het was niet dat ik ervoor uitkwam of zo; het kwam vanzelf een keer voorbij in een gesprek met mijn praktijkbegeleider of met een collega in de auto. Dat ging heel natuurlijk. En dat was wel nieuw voor mij, want in het dorp waarin ik opgroeide was homoseksualiteit echt nog wel taboe. Daar voelde ik aan alles dat ik het er beter niet over kon hebben. Als mijn moeder twee vrouwen zag die met elkaar waren, dan maakte ze daar grapjes over. Dus ik durfde er niet over te beginnen. Dacht dat het raar was.’
‘Grappen wel - een beetje zelfspot is belangrijk bij de politie. De een maakt grappen over zijn lange neus en de ander over haar liefde voor vrouwen. Maar dat betekent niet dat alles maar kan. Of dat je alles maar over je heen moet laten komen. Er is altijd respect. Zou het te ver gaan, dan zou ik een collega daar absoluut op aanspreken.’
‘Ten eerste door zelf altijd respectvol met en over anderen te praten. Bij élke melding. Daarnaast heb ik me al snel na de opleiding aangesloten bij Roze in Blauw. Bij die organisatie kun je terecht als je als LHBTIQ+’er te maken hebt met pesterijen, mishandeling, stalking, als je weggepest wordt door je buurman, steeds weer rotopmerkingen naar je hoofd krijgt. Wij kunnen ingrijpen, maar ook verbindend optreden. Het is belangrijk dat dat soort situaties gemeld worden, en daar gaan we dan ook over in gesprek op evenementen waar we zichtbaar aanwezig zijn. Bijvoorbeeld bij de Canal Pride, op Roze Zaterdag, - Maandag of - Woensdag, maar ook op Dodenherdenking. Door veel met mensen te praten, hopen we dat de aangiftebereidheid groeit. Daarnaast hebben we een landelijke telefoonlijn voor mensen die tegen dit soort problemen rondom hun identiteit of geaardheid aanlopen. Zij treffen mensen zoals wij aan de andere kant van de lijn, en voelen zich niet alleen geholpen, maar ook gehoord.’
‘Al tijdens de politieopleiding wordt er door Roze in Blauw lesgegeven, als kennismaking. Een vriendin van mij zat erbij, en toen heb ik me ook aangemeld voor een kennismakingsgesprek. Het was een leuk gesprek, waarin we niet alleen de praktische zaken bespraken - hoe regel je dat, kun je zomaar naar de Gay Pride als je eigen werk ook druk is? - maar het ook over mijn motivatie hadden.
Vanaf het moment dat ik zelf uit de kast kwam, vond ik het belangrijk om ook anderen tot steun te zijn. En een voorbeeld te zijn. Dat geeft mij een goed gevoel, ik wil bijdragen aan die acceptatie. Als agent kan je rol daarin nog veel groter zijn, en kun je er voor allerlei mensen zijn.’
'Zeker. Niet alleen op straat, ook nog steeds intern. We waren een keer aanwezig bij een Miss Travestie-verkiezing, een dragshow. Daar werd ik aangesproken door iemand in de rij. Hij had bij de politie aangegeven dat hij last had van pesterijen vanwege zijn geaardheid. Maar hij voelde zich aan de telefoon totaal niet serieus genomen. Dat is dan dus iemand die zijn vertrouwen in de politie heeft verloren. En dan weet ik: hier moet je echt je best voor doen. Dus dan ga ik op onderzoek uit. De persoon die deze aangifte heeft opgenomen, spreek ik aan: “Kun je je deze aangifte herinneren, en vertellen hoe dat is gegaan?” Ik leg voor hoe deze persoon het gesprek ervaren heeft. Heel open, zonder aanvallend te zijn, probeer ik bewustwording te creëren. Ik geef feedback in de hoop dat de ander kan ervaren: vervelend dat ik dat gevoel heb gecreëerd, volgende keer kan ik dat misschien anders aanpakken. Ik ben er niet om met mijn vinger naar iemand te wijzen. Het gaat over groei. Door samen dit soort gesprekken aan te gaan, zorgen we dat de hele organisatie groeit.
Uiteraard geef ik daarna ook feedback aan de man die me aansprak. Ik vertel dat ik met mijn collega heb gesproken, koppel terug wat er is gezegd - en dat zijn momenten waarop je merkt dat iemand zich echt gehoord voelt.’
‘Eerder mooie gesprekken. Door het politiewerk ben ik een stuk doordachter, een stuk volwassener geworden. Ik heb meer zelfkennis, kan beter reflecteren op mijn eigen gedrag en ik kan me beter in een ander verplaatsen. Voorheen was ik denk ik soms wel egoïstisch en meer van de categorie ‘Als ik maar hard genoeg schreeuw, dan gaat het wel zoals ik wil.’
Dat is echt iets moois uit de politieopleiding: je krijgt na elke dienst tips en tops van je collega’s, en moet eindeloos reflectieverslagen schrijven. Natuurlijk vond ik dat soms vermoeiend, maar het heeft me geleerd om anders te kijken naar de dingen die ik doe. Steeds even evalueren: wat ging er goed, wat neem ik mee, wat ga ik anders doen? Ook nu in de noodhulp bespreek ik dat altijd even in de auto, en zo groeien we als team.’
‘Ik was 21 toen ik aan de Politieacademie begon, 24 toen ik eraf kwam. Dat is sowieso een periode waarin je groeit naar volwassenheid - maar dat leren reflecteren heeft er zeker bij geholpen. Ik heb best een harde buitenkant, vol tatoeages, en dééd vroeger soms ook hard. Ik liet mensen niet toe – dan konden ze me ook geen pijn doen. Maar als je je niet openstelt, kun je ook geen diepgang creëren. Tijdens de politieopleiding werd me een spiegel voorgehouden: dit is jouw gedrag, zo reageren mensen daarop. Daardoor ben ik me veel meer gaan openstellen.’
‘Elke situatie vraagt iets anders van je. Vaak zat is het nodig om op je strepen te gaan staan, en doe ik dat ook. Maar kom je in een gezin waarin er bijvoorbeeld sprake is van huiselijk geweld, en wil je echt in gesprek raken met zo’n vrouw, dan helpt het als je je wat kwetsbaarder kunt opstellen. Dat je houding wat zachter is in plaats van dat autoritaire. Dan vinden mensen jou veel toegankelijker, praten ze makkelijker. En kun je dus uiteindelijk je werk beter doen.’
- Wil jij ook agent worden? Check dan meteen de mogelijkheden om je in te schrijven!
- Of lees een van de andere blogs met daarin de persoonlijke ervaringen van agenten en politiestudenten