Brigadier Cem, betrokken bij het Netwerk Divers Vakmanschap, weet als geen ander hoe inzicht in andermans cultuur het verschil kan maken in het politiewerk. ‘Religie en culturele achtergrond kunnen een grote rol spelen bij incidenten. Weet je daar veel vanaf, dan kun je beter reageren op de situatie.’
‘Verschillende culturen brengen verschillende vraagstukken mee. Wat doe je bij meldingen waarbij mensen ervan overtuigd zijn dat ze met voodoo geweld wordt aangedaan? Hoe ga je om met dreigingen waarin eerwraak een rol speelt? Om kennis en expertise over dat soort religieuze of culturele situaties te delen met collega’s, is bij de politie het Netwerk Divers Vakmanschap opgericht. Van sommige zaken hebben we nu eenmaal niet allemaal evenveel verstand, dus is het belangrijk dat je daarvoor bij collega’s terecht kunt die dat wél hebben.’
‘Ik heb veel kennis van eergerelateerd geweld binnen diverse culturen, maar ook van bijvoorbeeld voodoo-praktijken binnen de Surinaamse cultuur. Bij het deëscaleren of aanpakken van agressief gedrag of het inzicht krijgen in een misdrijf, is dat vaak cruciale informatie. Het is heel complexe problematiek waarbij er vaak veel meer speelt dan aan de oppervlakte zichtbaar is.’
‘We proberen goed in kaart te brengen welke rol cultuur of religie speelt bij de mensen met wie we werken. Zijn ze traditioneel en conservatief, of juist niet? Wij kunnen vervolgens richtlijnen geven over de beste aanpak. Die kennis delen we ook met andere betrokken partijen, zoals de GGZ of Jeugdzorg. Mijn achtergrond en kennis van bepaalde religies zijn zo van meerwaarde voor de politie.’
‘Een case waarbij ik betrokken ben geweest, was een streng gelovig Afghaans gezin waarvan de dochter een geheime relatie kreeg met een jongen. Daar kwam een zwangerschap uit voort. Zij klopte aan bij de wijkagent en zei dat ze een groot probleem had. Op dat moment was ze twee maanden zwanger en ze zou het niet meer lang kunnen verbergen. De wijkagent heeft toen mijn hulp gevraagd. Met de gemeente, de wijkagent en jeugdzorg hebben we een plan van aanpak gemaakt. Ik heb alle scenario’s geschetst waarmee we te maken zouden kunnen krijgen. Hoe de ouders zouden kunnen reageren, welke straffen zij zouden kunnen toepassen.’
‘Uiteindelijk heeft het meisje de keuze gemaakt om het ouderlijk huis te verlaten en heeft ze gevraagd of wij haar ouders hierover wilden informeren. Wij zijn met de ouders in gesprek gegaan en hebben uitgelegd dat hun dochter ons er uit angst bij heeft betrokken. De ouders kregen de mogelijkheid om contact met hun dochter te zoeken, maar dan wel met ons erbij. Uiteindelijk is de baby gezond ter wereld gekomen en is de moeder getrouwd met de vader. Het is dus goed afgelopen – maar zo’n verhaal kan alle kanten op.’
‘Zeker! Niet iedereen durft die stap nog te zetten, merk ik. Ik spreek regelmatig jongeren die heel goed bij de politie zouden passen, maar denken dat er veel discriminatie en uitsluiting is bij de politie. Dat ‘anders zijn’ hier niet kan. Natuurlijk, het komt voor. En elk geval van discriminatie is er een te veel. Maar het basisgevoel is: bij de politie is iedereen welkom. Achtergrond, kleur, seksuele geaardheid, het is juist voor de politie van groot belang dat de hele maatschappij vertegenwoordigd is.’