Al toen ze een jaar of acht was wist Laila het: ik ga later bij de recherche. Een andere baan is nooit een optie geweest. In één rechte lijn bewandelde ze het pad dat ze voor haarzelf had uitgestippeld: school afmaken, politieopleiding volgen, bij de recherche. Wat haar dreef? Op heel gevoelige onderwerpen écht iets voor een ander kunnen betekenen. Dat vond ze bij de zedenpolitie.
Om bij de zedenpolitie te kunnen werken moest Laila eerst agent worden. Tegenwoordig zijn er echter ook mogelijkheden om zonder basispolitieopleiding zedenrechercheur te worden. Tijdens en na haar politieopleiding werkte Laila in Rotterdam Zuid, een druk gebied. Daar op straat is ze gevormd, deed ze mensenkennis op en leerde ze contact leggen met de mensen. Dat is voor het vervolg van haar carrière bij de recherche heel belangrijk geweest. Bovendien was het goed voor haar zelfvertrouwen.
Na vijf jaar als agent op straat stapte Laila volgens plan over naar de recherche. Dat kan zonder rechercheopleiding, de basis krijg je al mee in je politieopleiding. Vervolgens deed ze eerst een aantal maanden ervaring op met ‘snel’ recherchewerk. Vechtpartijen, winkeldiefstal, inbraak: het was afhandelen en weer door. "In de kleine zaken kwam ik steeds dezelfde types tegen – daar leer je het begrip ‘draaideurcrimineel’ wel kennen. “Oh daar heb je hem weer,” hoorde ik mezelf vaak denken."
Bij de zedenpolitie treft Laila heel andere types. Minder de gasten die willens en wetens het criminele pad op gaan, die als ze binnenkomen al roepen: 'Ik weet precies hoe het hier werkt'. Voor de mensen hier is het vaak hun eerste kennismaking met de politie. Het zijn heel andere zaken, veel complexer. "Dat maakt het verhoor veel interessanter. Dat was de diepgang die ik zocht.".
Na een half jaar werkervaring volgde Laila de opleiding ‘Handelen in zedenzaken’. Daarin leer je bijvoorbeeld hoe je voorafgaand aan een zaak informatieve gesprekken voert. Dat zijn gesprekken waarin we mensen die aangifte komen doen van bijvoorbeeld misbruik, uitleggen hoe het verder gaat. Dit zijn de gevolgen, hier gaan we dan over praten, dit krijg je op je bordje. Zo’n zaak is mentaal best belastend. Slachtoffers wordt gevraagd om heel gedetailleerd te vertellen wat er gebeurd is, dus ze moeten er weer helemaal doorheen. Dat moeten ze wel aankunnen. We geven ze een informatieboekje mee en wat bedenktijd, koppelen ze aan Slachtofferhulp of Veilig Thuis. Zodat degene die aangifte doet meteen de juiste begeleiding en hulp krijgt en wij ons kunnen richten op het strafrechtelijke deel.
Als iemand inderdaad besluit om aangifte te doen, wordt er een plan van aanpak gemaakt. Camerabeelden worden opgevraagd, er vindt sporenonderzoek plaats, getuigen verhoord en bij het Centrum voor Seksueel geweld worden de sporen afgenomen van het lichaam. Dit alles wordt zo gedetailleerd mogelijk op papier gezet. "Stukje voor stukje vraag ik het slachtoffer mij mee te nemen in die herinnering. Daarvoor zitten we wel een dag, soms twee – zeker als het meerdere keren gebeurd is. Dat is zwaar werk, maar ook betekenisvol werk: voor sommigen helpt het in hun verwerkingsproces."
Je moet goed afstand kunnen bewaren van de ellende waar de slachtoffers over spreken. En het slachtoffer moet zich veilig voelen om bij jou hun verhaal te doen. "Inlevingsvermogen is dus belangrijk, maar ik bekijk het ook zakelijk: heb ik alle onderdelen van het strafbaar feit? Weet ik alles over de plaats delict? Komt het gevoel van het slachtoffer goed naar voren? Door zo helder mogelijk te zijn, kun je ook het verschil maken. De officier van justitie moet van papier lezen hoe het voor het slachtoffers is geweest."
Naast het verhoor van het slachtoffer worden natuurlijk ook de verdachten verhoord. Ook hier geldt: we zoeken naar de feiten. "We scheppen we de veilige omgeving waarin voor de verdachte duidelijk is: nu is het aan jou, om jouw kant van het verhaal te vertellen." Deze zaken kunnen heel lastig zijn – niet altijd is duidelijk waar iets ongewenst was of vrijwillig – en dat is meteen ook de uitdaging van het werk.
Laila wil zich specialiseren in het verhoor. Daarvoor gaat ze de studioverhooropleiding volgen. In deze opleiding leer je kinderen vier tot twaalf jaar en mensen met een verstandelijke beperking verhoren. Een pittige opleiding waar je ook wordt geholpen in het bewaren van de juiste afstand. Ook leer je de bereidheid van een kind te toetsen. In de eigen omgeving, op een speelse manier, kijk je of zo’n kind weet waar het over komt praten bij de politie. Het is natuurlijk allemaal best indrukwekkend. Dus wil een kind dat niet, dan gaan we zonder zijn of haar verklaring verder.
Met de nieuwste technieken het verschil kunnen maken voor kwetsbare mensen. Hoe tof is het als je via de goede techniek, in een rustige setting, toch eruit krijgt wat nodig is voor het onderzoek? Sommige zaken zijn moeilijk bewijsbaar, maar door alle lijntjes uit te lopen kun je geregeld toch de waarheid aan het licht brengen. Het is dus bepaald geen lopende bandwerk. "Je moet je steeds weer volledig geven in zo’n zaak - om uiteindelijk met iets heel gevoeligs, toch iets goed te doen."
Ook agent worden? Meld je aan voor de politieopleiding.
Of werken in de opsporing? Lees hier meer en check de vacatures.